جراحی آموزش/ گفتگو با مصطفی معین

مصطفی معین وزیر علوم دولت جمهوری اسلامی در زمان ریاست جمهوی آقایان هاشمی و خاتمی در شماره پنجم حق ملت در گفتگویی با علی ملیحی سیاست های کلان آموزش در دوره پس از انقلاب اسلامی را نقد کرده است. او معتقد است برای حل معضلات فعلی یک جراحی لازم است.

در ادامه چند خط از این گفتگو را می خوانید:

• اگر در آموزش‌وپرورش عمومی تبعیض باشد و امکانات تحصیلی نابرابر توزیع شود، کسانی در کنکور و در رشته های برتر قبول می شوند که در مدارس پولی تحصیل کرده‌اند؛ این با روح قانون اساسی سازگار نیست.

•  مرحوم آقای هاشمی را خدا رحمت کند. یادم است قسمت اول جلسه که برگزار شد، به نماز مغرب خورد. برای خواندن نماز که رفتیم، به آقای هاشمی گفتم دانشگاهی که می‌خواهد به این صورت تأسیس شود و می‌خواهد بدون نظارت و مجوز آموزش عالی کشور فعالیت کند، در نهایت، به بنگاه سیاسی-تجاری تبدیل خواهد شد. مرحوم هاشمی از این حرف من خوشش نیامد و سکوت کرد، اما پیش‌بینی من درباره دانشگاه آزاد عملاً محقق شد.

• در اواخر دولت اول آقای هاشمی، درآمد ارزی کشور بالاتر از میزانی بود که در قانون بودجه وقت پیش‌بینی شده بود … حدود هفده‌میلیارد دلار به بخش صنایع و معادن اختصاص پیدا کرد. سهم آموزش عالی، با آنکه بنابر صحبت‌های آقای هاشمی از بخش‌های موفق دولت یا موفق‌ترین آن‌ها بود، پنج‌میلیون دلار شد. ما هم ناراضی و ناراحت پیش ایشان رفتیم. آقای هاشمی شش‌میلیون دلار دیگر روی آن گذاشت و یازده‌میلیون دلار شد.

• در دولت آقای خاتمی نوع نگاه و ساختار چندان تغییر نکرد، چون در سطح کل کشور وجود داشت. ناهماهنگی سیاستی هم باز ادامه پیدا کرد. چیزی که به‌عنوان چالش به دیگر مشکلات افزوده شد، چالش‌های سیاسی بود.

• در دهه اخیر، فرهنگ کاسب‌کاری در سطح کل کشور گسترش پیدا کرده است. عقلانیت ابزاری برای منافع شخصی و نه برای منافع ملی شکل گرفته است. در این صورت، تمرکز شخص بر این می‌شود که چه‌کار کنم که به نفع من یا خانواده‌ام یا حداکثر، گروه من باشد. این عقلانیت ابزاری با منافع ملی و آرمان‌های عدالت‌خواهانه در تعارض قرار می‌گیرد.

• اگر هدف رفع فساد، مبارزه با کم‌کاری، رانت‌خواری و آقازادگی باشد، اعتماد مردم جلب خواهد شد. در حال حاضر، آموزش ‌عالی کشور شاهد حاکم شدن روحیه عمومی کاسب‌کاری، ضعف در کیفیت و ازهم‌گسیختگی بخش سیاست‌گذاری است. تعداد دانشجویان کشور در فاصله ۱۳۸۴ تا ۱۳۹۲دو برابر شده است. چطور چنین چیزی در هشت سال ممکن شده؟

متن کامل این گفتگو را در شماره پنجم حق ملت بخوانید. برای تهیه ماهنامه حق ملت علاوه بر دکه‌های مطبوعاتی و کتابفروشی‌ها می توانید با مراجعه به سایت مجله، سفارش خود را ثبت کنید و بدون پرداخت هزینه پست نسخه‌های چاپی مجله را در منزل یا محل کارتان دریافت کنید.